Y tế - Sức khỏe

  - Năm 2025 Hưởng ứng ngày Vi chất dinh dưỡng với thông điệp “Vi chất dinh dưỡng rất cần thiết cho quá trình tăng trưởng, phát triển về thể lực, tầm vóc và trí tuệ, nâng cao sức khỏe, tăng cường sức đề kháng của cơ thể”.

  - Vi chất dinh dưỡng là những chất mà cơ thể cần một lượng rất nhỏ nhưng có vai trò rất quan trọng, khi thiếu sẽ dẫn đến những ảnh hưởng nghiêm trọng trong cơ thể, trong đó quan trọng là Vitamin A.

  - Vi chất dinh dưỡng có rất nhiều vai trò khác nhau đối với cơ thể, giúp cho cơ thể phát triển trí tuệ, thể chất đồng thời chống đỡ bệnh tật. Đặc biệt vi chất dinh dưỡng có vai trò rất quan trọng trong tăng trưởng về chiều cao và cân nặng ở trẻ em. Tuy nhiên, cơ thể con người lại không tự tổng hợp được hoặc chỉ tổng hợp được lượng rất nhỏ không đủ cho các hoạt động đó. Vì vậy mà con người, đặc biệt là trẻ em phải bổ sung vi chất dinh dưỡng thông qua thực phẩm hàng ngày.

Vai trò của một số loại vi chất điển hình như sau:

Vitamin A: cần cho sự tăng trưởng, giúp sáng mắt, tăng cường hệ thống miễn dịch giúp phòng ngừa các bệnh nhiễm khuẩn. Khi thiếu vitamin A sẽ gây quáng gà, khô mắt, loét giác mạc gây mù loà, chậm tăng trưởng, dễ bị các bệnh nhiễm khuẩn như: viêm hô hấp, tiêu chảy, nhiễm khuẩn da. Vitamin A có trong gan, trứng, sữa, bơ, rau dền, cà rốt, gấc, ớt vàng...

Vitamin D: Có đủ lượng canxi và vitamin D cực kỳ quan trọng trong việc duy trì mật độ xương. Thiếu vitamin D khiến cho lượng canxi cạn kiệt, làm suy yếu xương và tăng nguy cơ gãy xương. Thiếu vitamin D và canxi sẽ làm cho trẻ còi xương, chậm mọc răng, ngủ không yên giấc, hay vặn mình, ra nhiều mồ hôi trộm, nhất là mồ hôi đầu. Vitamin D được cung cấp chủ yếu qua việc tiếp xúc với ánh nắng và các thực phẩm như: dầu cá, trứng, gan.

Canxi: là thành phần chính cấu tạo nên xương và răng trong cơ thể, khi nó kết hợp với phospho nó có tác dụng làm cho xương và răng trở nên chắc khoẻ. Bên cạnh đó canxi cũng rất cần thiết cho hoạt động của thần kinh cơ, hoạt động của tim, chuyển hoá của tế bào và quá trình đông máu. Canxi có nhiều trong: tôm, cua, trai, ốc.

Vitamin E: Hỗ trợ chức năng miễn dịch và hoạt động như một chất chống oxy hoá giúp bảo vệ các tế bào khỏi bị hư hại, liên quan đến các bệnh lý về da và tế bào máu.

Vitamin K: Cần thiết cho quá trình đông máu và phát triển xương.

Vitamin C: chất có tác dụng giúp cho cơ thể chống oxy hoá rất tốt, nó tham gia vào nhiều hoạt động sống quan trọng của cơ thể như quá trình hình thành collagen, kích thích ruột non hấp thụ sắt. Nếu thiếu vitamin C sẽ dẫn đến hiện tượng sưng nướu răng, dễ chảy máu, dễ mắc bệnh. Vitamin C có nhiều trong: cam, quýt, bưởi, ổi chín, rau cải, rau muống, rau ngót, cà chua.....

Vitamin nhóm B: Có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hoá năng lượng, tạo máu và hỗ trợ hệ thần kinh khoẻ mạnh. Khi thiếu vitamin nhóm B sẽ dẫn đến phù, da tay chân nóng và dễ viêm, rối loạn tiêu hoá, chán ăn, tinh thần không phấn chấn. Vitamin nhóm B có nhiều trong gạo lứt, các loại đậu, thịt gà, rau lá xanh thẫm, chuối, sữa, pho mát.

Sắt: chất quan trọng tham gia vào quá trình tạo máu và một phần cấu trúc của bộ não cho nên khi trẻ bị thiếu sắt sẽ dẫn đến thiếu máu do thiếu sắt làm giảm phát triển thể chất, trí tuệ, giảm sức đề kháng của cơ thể đối với nhiễm khuẩn và giảm khả năng hoạt động thể lực. Sắt có nhiều trong gan, mề gà, lòng đỏ trứng gà, tim heo, mộc nhĩ, nấm hương.

Kẽm: thành phần của hơn 300 enzym tham gia các hoạt động của cơ thể: tăng hấp thu, tăng tổng hợp chất đạm, tăng cảm giác ngon miệng, tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp trẻ em tăng trưởng chiều cao. Khi thiếu kẽm sẽ làm cho trẻ bị biếng ăn, dễ bị nhiễm trùng. Kẽm có nhiều trong các loại thực phẩm: sò, củ cải, đậu Hà Lan đậu nành, lòng đỏ trứng gà.

Iod: chất cần thiết để tuyến giáp tổng hợp hormon giáp, giúp cho sự tăng trưởng của cơ thể, sự hình thành và phát triển của não. Trẻ thiếu iod từ trong bào thai sẽ bị tổn thương não nặng nề như đần độn và bị các khuyết tật thần kinh khác. Trẻ thiếu iod ở giai đoạn não phát triển nhanh, đặc biệt là dưới 2 tuổi, cũng gây hậu quả nặng nề. Trẻ em tuổi học đường nếu bị thiếu iod sẽ giảm chỉ số thông minh, thành tích học tập giảm.

Axit folic: giúp sản xuất và duy trì các tế bào mới và đồng thời giúp ngăn ngừa những thay đổi ở ADN có thể dẫn đến ung thư. Nó được sử dụng như một loại thuốc điều trị chứng thiếu axit folic và một số bệnh thiếu máu gây ra do thếu hụt axit folic.

Để phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng, mỗi người, mỗi gia đình hãy thực hiện:

1. Bữa ăn hằng ngày cần đa dạng, phối hợp nhiều loại thực phẩm; ưu tiên lựa chọn, sử dụng thực phẩm giàu vi chất dinh dưỡng và thực phẩm tăng cường vi chất dinh dưỡng.

2. Cho trẻ bú sớm trong vòng 1 giờ đầu sau sinh. Nuôi trẻ hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu; cho trẻ bú mẹ đến 24 tháng tuổi hoặc lâu hơn.

3. Sử dụng các thực phẩm giàu vi chất dinh dưỡng sẵn có ở địa phương cho bữa ăn bổ sung hằng ngày của trẻ; thêm mỡ hoặc dầu ăn để tăng cường hấp thu vitamin A và các vitamin tan trong chất béo.

4. Cho trẻ trong độ tuổi uống Vitamin A liều cao một năm 2 lần theo hướng dẫn của trạm y tế xã, phường.

5. Trẻ trên 2 tuổi cần được uống thuốc tẩy giun định kỳ 2 lần một năm; Thực hiện vệ sinh ăn uống, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường để phòng chống nhiễm giun, sán.

6. Phụ nữ tuổi sinh đẻ, phụ nữ có thai cần uống viên sắt, axit folic hoặc viên đa vi chất theo hướng dẫn.

7. Tiếp xúc ánh nắng hằng ngày, đúng cách để dự phòng thiếu vitamin D.

8. Đảm bảo an toàn thực phẩm góp phần phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng.

Vào ngày 01/6 và ngày 02 tháng 6, hãy cho trẻ trong độ tuổi đi uống Vitamin A liều cao theo hướng dẫn của Trạm Y tế xã, phường!