Tin hoạt động

I. GIẢI PHẪU KHỚP GỐI VÀ HỆ THỐNG DÂY CHẰNG

II. GIẢI PHẪU VÀ VAI TRÒ CỦA DÂY CHẰNG CHÉO

- DCCT nằm ở trung tâm khớp gối, nằm ở khoảng gian lồi cầu xương đùi ,bắt đầu từ mặt trong lồi cầu ngoài xương đùi chạy chéo từ trên xuống dưới , ra trước , vào trong bám vào diện gian gai chày

- DCCT được tạo bởi những sợi collagene gồm 02 bó là bó trước trong và bó sau ngoài

- Vai trò của DCCT:

+ Theo trục trước sau: Nó ngăn cản sự trượt ra trước của xương chày so với xương đùi.

+ Theo trục xoay: Ngăn không cho mâm chày chạy ra trước và chống xoay trong vẹo ngoài

III. ĐẶC ĐIỂM TỔN THƯƠNG

- Đứt dây chằng chéo trước là hậu quả của việc xoắn vặn mạnh khớp gối khi trọng lượng cơ thể dồn lên chân.

- Tiếp xúc trực tiếp hay va chạm lực mạnh như: va chạm đập đầu gối trong tai nạn xe máy, hay ngã đập đầu gối trong sinh hoạt hằng ngày.....

- Do một số tư thế sai của xương đùi và xương chày quanh khớp gối :

  + Xương đùi xoay trong

  + Gối vẹo vào trong

  + Xương chày xoay ngoài

IV. CHẨN ĐOÁN TỔN THƯƠNG

- Dấu hiệu lachman phát hiện dấu hiệu lỏng khớp ở tư thế gập gối 20độ

- Dấu hiệu ngăn kéo trước phát hiện dấu hiệu lỏng khớp ở tư thế gập gối 90 độ

- Cận lâm sàng :

  + Chụp Cộng hưởng từ ( MRI) cho thấy tổn thương Xương, Dây chằng, Sụn chêm, các tổn thương phối hợp khác

  + Chụp XQ : Đánh giá được khớp gối bị chấn thương , phát hiện các tổn thương xương

VI. ĐIỀU TRỊ

- Sau chấn thương nên áp dụng phương pháp: bảo vệ, nghỉ ngơi, trườm lạnh, băng ép, nâng chân cao

1. Phương pháp điều trị bảo tồn

- Áp dụng với tổn thương dây chằng độ I

- Trẻ em do còn tổ chức sụn phát triển nên phẫu thuật sẽ làm ảnh hưởng dến quá trình phát triển của trẻ.

- Bệnh nhân lớn tuổi không có nhu cầu vận động

- Những bệnh nhân có chống chỉ định phẫu thuật

2. Hầu hết Dây chằng chéo khi bị rách , đứt sẽ không tự lành lại được do đó phương pháp ưu tiên là PHẪU THUẬT TÁI TẠO DÂY CHẰNG CHÉO

VII. SAU PHẪU THUẬT QUÁ TRÌNH LÀNH VẾT THƯƠNG

* Gồm 05 giai đoạn

- Giai đoạn hoại tử vô mạch

- Giai đoạntăng sinh mạch từ 06 đến 08 tuần sau phẫu thuật

- Giai đoạn có sự tái tạo collagene mới cấu trúc giống dây chằng chéo diễn ra với sự tập cử động của khớp gối .

- Giai đoạn có thêm sự biệt hóa của mảnh ghép như giây chằng chéo tự nhiên từ 12 đến 24 tháng

- Giai đoạn cuối hình thành giống dây chằng chéo tự nhiên có cấu trúc sợi collagene định hướng và trở nên dẹt khi hoạt động

VIII. BIẾN CHỨNG

- Đau, Máu tụ trong khớp gối ,Nhiễm trùng ,  Tắc mạch

- Loạn dưỡng thần kinh, Xơ hóa khớp gối

- Mất duỗi khớp gối thường gặp sau khi lấy một phần gân bánh chè

VIII. PHỤC HỒI CHỨC NĂNG SAU PHẪU THUẬT TÁI TẠO DÂY CHẰNG KHỚP GỒI

* Sau phẫu thuật được chia làm 05 giai đoạn

- Giai đoạn 1: Từ 0 đến 02 tuần sau PT

- Giai đoạn 2: Từ 02 đến 04 tuần sau PT

- Giai đoạn 3: Từ 06 đến 12 tuần sau PT

- Giai đoạn 4 : Từ 4  đến 6 tháng Sau PT

- Giai đoạn 5 : Từ sau 6 tháng

* Tùy từng giai đoạn sau phẫu thuật được áp dụng các phương pháp vật lý trị liệu – và các bài tập PHCN phù hợp:

* PHCN CHO BỆNH NHÂN SAU PHẪU THUẬT 04 TUẦN

- Xoa bóp vùng gối để gia tăng tuần hoàn dinh dưỡng đến vùng tổn thương áp dụng các bài tập để lấy lại tầm vận động khớp gối và tránh teo cơ cứng khớp cho người bệnh.

- Bài tập co duỗi chân ( trượt gót trên giường )

- Bài tập chủ động trợ giúp cuối tầm

- Bài tập đề kháng nang chân theo 03 hướng thẳng , xoay trong , xoay ngoài khớp hông

- Bài tập ngồi duỗi gối 90-> 40 độ

- Bài Tập gia tăng thăng bằng,Tập thần kinh cơ cảm thụ bản thể

Tập di đọng xương bánh chè                         Tập mang nẹp và di chuyển bằng nạng

                                                    KHOA PHCN – BS NGUYỄN THỊ DUNG